Danh sách
1. Một số vấn đề về ô nhiễm và suy thoái đất đai ở Việt Nam hiện nay (TS. Nguyễn Quốc Hùng)
Đất đai là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá, là một trong những của cải quý nhất của loài người. Trong lịch sử tồn tại và phát triển, con người đã không ngừng khai thác và sử dụng đất đai một cách hiệu quả để đáp ứng các nhu cầu của mình. Tuy nhiên, trong quá trình khai thác và sử dụng đất đai, con người đã gây ra những hậu quả không nhỏ ảnh hưởng nghiêm trọng tới cấu trúc và chất lượng đất mà trực tiếp chính là hiện tượng ô nhiễm và suy thoái đất đai hiện nay. Đây là một nguy cơ không chỉ đối với Việt Nam mà với tất cả các nước trên thế giới. Do đó, bảo vệ môi trường nói chung và bảo vệ đất đai nói riêng là vấn đề cấp bách mang tính toàn cầu.
Với mong muốn góp phần bổ sung kiến thức về vấn đề ô nhiễm và suy thoái đất đai, đồng thời nâng cao ý thức, tinh thần bảo vệ, giữ gìn nguồn tài nguyên quý giá của đất nước, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia ấn hành cuốn sách Một số vấn đề về ô nhiễm và suy thoái đất đai của TS. Nguyễn Quốc Hùng. Cuốn sách cũng là tài liệu tham khảo hữu ích đối với các nhà quản lý, hoạch định chính sách về vấn đề đất đai ở nước ta hiện nay.
Tiếp cận một vấn đề mang tính thời sự của xã hội, cuốn sách tập trung phân tích một số nhận biết về ô nhiễm và suy thoái môi trường đất; quan hệ của ô nhiễm và suy thoái đất đai với thiên nhiên, đặc biệt là trong mối quan hệ với hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu hiện nay, mà Việt Nam là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Từ đó, tác giả đi sâu nghiên cứu thực trạng ô nhiễm và suy thoái đất đai với quá trình phát triển kinh tế – xã hội, hay chính là đi tìm hiểu nguyên nhân gây ra ô nhiễm và suy thoái đất đai từ các ngành nông nghiệp, công nghiệp, trong quá trình phát triển làng nghề, ô nhiễm do rác thải và ảnh hưởng từ những chính sách trong quản lý và quy hoạch đất đai. Cuốn sách cho bạn đọc hiểu rõ hơn về những hậu quả do ô nhiễm và suy thoái đất đai gây ra. Qua đó cho thấy việc bảo vệ đất đai khỏi ô nhiễm và suy thoái chính là việc con người tự bảo vệ sự tồn tại và phát triển của mình. Đây chính là một trong những yêu cầu quan trọng để đạt tới mục tiêu phát triển bền vững.
Xem thông tin sách trên Tiki hoặc Shopee hoặc Fahasa hoặc Kim Đồng
2. Giáo trình ô nhiễm môi trường đất và biện pháp xử lý (Lê Văn Khoa)
Cho tới nay đã có nhiều định nghĩa về đất, nhưng định nghĩa của Docuchaev (1879), một nhà thổ nhưỡng học người Nga được thừa nhận rộng rãi nhất. Theo tác giả thì “Đất là vật thể tự nhiên được hình thành qua một thời gian dài do kết quả tác động tổng hợp của 5 yếu tố: đá mẹ, sinh vật, khí hậu, địa hình và thời gian”. Đay là định nghĩa đầu tiên và cũng là định nghĩa phản ánh xác thực nguồn gốc hình thành đất. Các loại đá và khoáng cấu tạo nên vỏ Trái Đất dưới tác. động của khí hậu, sinh vật, địa hình, trải qua một thời gian nhất định dân dân bị vụn nát và cùng với xác hữu cơ sinh ra đất. Sau này nhiều nhà nghiên cứu cho rằng cần bổ sung thêm một yếu tố đặc biệt quan trọng đó là con người. Chính con người khi tác động vào đất đã làm thay đổi nhiều tính chất đất và nhiều khi đã tạo ra một loại đất mới chưa từng có trong tự nhiên (ví dụ như đất trồng lúa nước,…). Nếu biểu thị định nghĩa này dưới dạng một công thức toán học thì ta có thể coi đất như là một hàm số theo thời gian của nhiều biến số, mà mỗi biến số là một yếu tố hình thành đất.
Đất là một tài nguyên vô giá mà tự nhiên đã ban tặng cho con người để sinh tồn và phát triển. Trên quan điểm sinh thái và môi trường, đất là một nguồn tài nguyên tái tạo, một vật thể sống động, một “vật mang” của các hệ sinh thái tồn tại trên Trái Đất. Do đó, con người tác động vào đất cũng chính là tác động vào tất cả các hệ sinh thái mà đất đang “mang” trên mình nó. Đất là tư liệu sản xuất, là đối tượng lao động, là vật mang được đặc thù bởi tính chất độc đáo mà không vật thể tự nhiên nào có được – đó là độ phì nhiêu. Chính nhờ tính chất độc đáo này mà các hệ sinh thả đã và đang tồn tại, phát triển, kết trái và xét cho cùng, cuộc sống của loài người cũng phụ thuộc vào tính chất “độc đáo” này của đất.
Đất cùng với con người đã đồng hành qua các nền văn minh nông nghiệp khác nhau, từ nền nông nghiệp sơ khai vào buổi bình minh của loài người đến nền nông nghiệp được áp dụng các tiến bộ về khoa học và công nghệ cao như hiện nay.
Một thực tế hiển nhiên là con người được sinh ra trên mặt đất, sống và lớn lên nhờ vào đất, khi chết lại trở về với đất. Thế nhưng không ít người lại thờ ơ với đất, không hiểu đất quý giá như thế nào và vì sao chúng ta phải bảo vệ tài nguyên đất. Do đó nhiều vùng đất đai rộng lớn ở trung du và miền núi đã bị xói mòn, rửa trôi mất khả năng sản xuất. Nhiều vùng đất màu mỡ ở đồng bằng, ven đô thị, gần khu công nghiệp, làng nghề đã và đang bị ô nhiễm bởi phân bón hoá học, hoá chất bảo vệ thực vật và các chất thải nguy hại.
Bởi vậy, vấn đề đặt ra cho chúng ta là phải xem xét lại mối quan hệ của mình với tài nguyên đất, trên cơ sở đá có những giải pháp điều chỉnh các tác động đến đất trên quan điểm phát triển bền vững có cân nhắc tất cả các khía cạnh kinh tế, xã hội và MT.
Cuốn giáo trình “Ô nhiễm môi trường đất và các biện pháp xử lý” do GS. TS. Lê Văn Khoa làm chủ biên nhằm cung cấp cho giảng viên, sinh viên các trường đại học, cao đẳng và bạn đọc một cách hệ thống những kiến thức cơ bản, cập nhật về sinh thái – môi trường đất và các vấn đề về ô nhiễm môi trường đất trong bối cảnh của biến đổi khí hậu toàn cầu và tiến trình đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Khi đề cập đến các vấn đề môi trường, thường đề cập tới 3 mức độ: ô nhiễm, suy thoái và sự cố. Nội dung chính của cuốn sách này chủ yếu đề cập đến các loại hình ô nhiễm, những nguyên nhân và hậu quả, các vấn đề về suy thoái môi trường đất chủ yếu là liệt kê, không đi sâu phân tích. Đặc biệt cuốn sách giới thiệu một cách có hệ thống những công nghệ truyền thống và hiện đại trong xử lý và cải tạo đất bị ô nhiễm. Đồng thời nhấn mạnh đến công nghệ xử lý đất ô nhiễm bằng các tác nhân sinh học – một viễn cảnh của tương lai do chi phí thấp, thân thiện với môi trường và đang nhận được sự quan tâm lớn của nhiều nhà khoa học trên thế giới.
Xem thông tin sách trên Tiki hoặc Fahasa hoặc Shopee hoặc Kim Đồng
3. Sinh Thái Môi Trường Đất (GS.TSKH. Lê Huy Bá)
Quan điểm xuyên suốt cuốn sách này là xem đất như một “cơ thể sống” với quá trình phát sinh, phát triển, hưng thịnh và suy vong. Mặt khác, đất vừa là một thành phần của môi trường sinh thái chung, lại vừa là một môi trường hoàn chỉnh với đầy đủ các thành phần, nhân tố, cấu trúc, hoạt động… nên nó cũng được xem như “môi trường thành phần”.
Trên quan điểm đó, qua cuốn sách này, tác giả muốn gửi đến độc giả những phác hoạ về phương diện sinh thái môi trường của đất. Nội dung được giới thiệu tập trung vào thành phần vật chất không sống, hữu cơ, vô cơ, sinh vật và đa dạng sinh học, quá trình hoạt động sống của quần xã sinh vật trong mối liên hệ bên trong và bên ngoài, trong mối tương tác với môi trường không khí, môi trường nước, hệ động thực vật, vi sinh vật, con người, khả năng tiếp nhận và phản ứng lại những tác động vào nó… cũng như những biểu hiện ô nhiễm, suy thoái và khả năng tự làm sạch của cả hệ sinh thái môi trường đất.
“Đây là bài giảng tương đối hay.” – (Lê Thị Chung – Vinabook)
Xem thông tin chi tiết về sách trên Tiki
Xem thông tin chi tiết về sách trên Shopee
Xem thông tin chi tiết về sách trên Kim Đồng
4. Môi Trường Và Phát Triển Bền Vững (Nhiều tác giả)
Việc nghiên cứu, tìm kiếm giải pháp để hạn chế sự suy thoái và ô nhiễm ngày càng cấp bách hơn đối với sự phát triển kinh tế xã hội của mỗi Quốc gia nói riêng và toàn Thế giới nói chung. Cuốn sách “Môi Trường Và Phát Triển Bền Vững” được biên soạn nhằm mục đích cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản về môi trường, gắn kết những vấn đề môi trường và phát triển, tạo cơ sở để nghiên cứu những lĩnh vực khác như quản lý khoa học – công nghệ và môi trường, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn.
“Bổ ích, tài liệu tham khảo tốt.” (Trn L- Tiki, 2021)
“Thiết kế bìa đơn giản, dễ nhìn, phù hợp bới đối tượng độc giả học sinh – sinh viên, những người thích tìm hiểu về môi trường.” (Shopee)
Xem thông tin chi tiết về sách trên Tiki
Xem thông tin chi tiết về sách trên Shopee
Xem thông tin chi tiết về sách trên Kim Đồng
5. Khủng Hoảng Môi Trường Có Phải Nguy Cơ Hết Thuốc Chữa (Trần Văn Chánh)
“Chúng ta khoan vào trái đất trăm ngàn lỗ thủng, chúng ta làm ô nhiễm các dòng sông, đại dương và không khí, đất, chúng ta tập trung lại một chỗ, dùng sắt thép xi măng xây nên những công trình kiến trúc kỳ quái, đặt cho nó cái tên mỹ miều là “thành phố”, chúng ta ở trong những thành phố này thoải mái phóng túng những dục vọng của mình, tạo ra những thứ rác rưởi vĩnh viễn khó mà tiêu hủy được…
Địa cầu bốn bề lửa khói, toàn thân run rẩy, biển cả kêu gào, cát bụi bay khắp nơi, hạn hán lũ lụt, bệnh tật lan tràn đều liên quan đến sự phát triển bệnh hoạn của khoa học kỹ thuật dưới sự kích thích bởi dục vọng tham lam của các nước phát triển” (Theo Mạc Ngôn)
Thế giới rồi sẽ đi về đâu? Nhân loại rồi có bị tận diệt không? Khủng hoảng môi trường có phải nguy cơ hết thuốc chữa? Nhân loại sẽ bị “tận thế từng phần” do nạn đói, bệnh tật, thiên tai, với số người chết mỗi lần từ vài chục ngàn tới vài trăm ngàn, cộng thêm một số tai họa đủ loại khác do loài người làm ra như chiến tranh, khủng bố, sự cố nổ nhà máy điện hạt nhân, tai nạn giao thông… Tình hình ngày càng xấu lên như vậy, cho nên thực tế và tích cực nhất, thay vì mua…mì gói dự trữ cho ngày tận thế, con người cần nhất nên mau lẹ điều chỉnh lối sống, phương thức sản xuất và tiêu dùng gây ô nhiễm, phá hoại môi trường, để làm chậm lại quá trình tận thế từng phần.
“Cuốn sách quá hay , ngôn từ gần gũi và có tác động nhiều đến mình, bạn nào đang trong quá trình nghiên cứu về môi trường thì cuốn sách sẽ giúp ích rất nhiều.” (Phương Anh Nguyễn – Tiki, 2022)
Xem thông tin chi tiết về sách trên Tiki
Xem thông tin chi tiết về sách trên Shopee
Xem thông tin chi tiết về sách trên Kim Đồng
Minh Trang